Κατερίνα Βρανά – Μια συνέντευξη για (το) γέλιο

Τις τελευταίες εβδομάδες η Κατερίνα Βρανά ακούγεται πολύ. Εχετε μάθει ότι είναι η ελληνίδα stand up comedian που κάνει καριέρα στο εξωτερικό, ότι το CNN την έχει κατατάξει στη must-see λίστα γυναικών κωμικών, την έχετε δει στο Λάκη, έχετε ακούσει ότι η σόλο παράστασή της “Feta with the Queen” έχει σκίσει στην Αυστραλία, και ότι τώρα με αυτή την παράσταση συμμετέχει στο Art Links Athens 2014 και ότι ανοίγει Comedy Club εδώ, στην Αθήνα. Σήμερα!

Τι δεν ξέρετε ακόμα για την Κατερίνα που με τόσα νέα εγχειρήματα έχει εκτοξευτεί στη σφαίρα του ενδιαφέροντος των ελληνικών ΜΜΕ; Διαβάστε την συνέντευξη που παραχώρησε σε μία λάτρη της κωμωδίας και του stand up comedy – εγώ είμαι αυτή! – για να εισχωρήσετε πιο βαθιά στον άγριο, παράξενο και συναρπαστικό κόσμο της κωμωδίας, τον κόσμο της Κατερίνας.

Πες μου τα νέα σου. Ανοίγετε λοιπόν, δικό σας comedy club στην Ελλάδα, στην Αθήνα!

Ναι, στο Γκάζι! Κάθε Πέμπτη, στο Θέατρο 104. Εκεί ήταν παλιά οι Νύχτες Κωμωδίας που σταμάτησαν, οπότε βρήκαμε ότι υπάρχει ένα κενό… και είναι, νομίζω, καλή η στιγμή για να υπάρξει ένα comedy club, δηλαδή ένας χώρος όπου να ξέρεις ότι θα πας και, όποιος και να παίζει, θα περάσεις καλά! Θα ηθελα να είναι αυτό μια στάμπα ποιότητας, η στέγη του ελληνικού σταντ απ… Εγώ θα είμαι εδώ, θα το επιβλέπω και θα το παρουσιάζω τουλάχιστον μέχρι τα Χριστούγεννα. Φεβρουάριο με… Απρίλιο; – τώρα κλείνονται αυτά – θα πάω σε φεστιβάλ στην Αυστραλία. Επίσης κάνω σόλο παραστάσεις στο Hub, ως μέρος του Art Links Athens, 18 Οκτωβρίου στα αγγλικά, 21 Οκτωβρίου στα ελληνικά, και μετά αρχίζουν οι παραστάσεις κάθε Σάββατο και Κυριακή στο Θέατρο 104 – στα ελληνικά.

Η παράσταση θα είναι το Feta with the Queen, ε; Πες μου για αυτό…

Είναι η εμπειρίες μου ως ελληνίδα στο εξωτερικό, είναι το πώς βλέπω τον κόσμο και πώς είναι μετά από χρόνια έξω να γυρνάς στην Ελλάδα… είναι αυτό το πράγμα που όταν είσαι μεταξύ δύο χωρών, δεν είσαι ποτέ πραγματικά ευχαριστημένος! Θες τα καλά της μίας χώρας και τα καλά της άλλης σε μία χώρα, και δεν υπάρχει αυτή η χώρα. Η Ελλάδα έχει τον καιρό, έχει το φαί, τους φίλους, την οικογένεια, έχει τη θάλασσα, ρε παιδάκι μου, το φαί το είπα; Ναι, το φαί.. αλλά έχει τις δημόσιες υπηρεσίες… και στην Αγγλία έχεις εκπληκτικές δημόσιες υπηρεσίες που όλα γίνονται με ένα τηλεφώνημα, την τέλεια δημόσια συγκοινωνία, που οι Αγγλοι γκρινιάζουν αν καθυστερήσει το τρένο πέντε λεπτά…

Πού παίρνεις λεφτά πίσω αν καθυστερήσει το τρένο…

Και βέβαια! Ή σου δίνουν άλλο εισιτήριο, σε αποζήμιώνουν πάντως… αλλά ο καιρός δεν είναι ό,τι καλύτερο, δεν μπορείς να φας αργά, που εγώ δουλεύω αργά, είναι μεγάλο το Λονδίνο για να συντονιστείς με τους φίλους… κι αυτό είναι το Feta with the Queen, πάντα μέσα από το πρίσμα το δικό μου, που πλέον έχω ζήσει 14 χρόνια έξω.

Τα κείμενά σου τα γράφεις εσύ. Τι σου είναι πιο εύκολο, να γράψεις το κείμενο ή να κάνεις την παράσταση;

Για μένα είναι κάπως το ίδιο πράγμα, γιατί δεν κάθομαι να γράψω. Τα σκέφτομαι, τα κάνω μια γρήγορη σημείωση κάπου και μετά το δοκιμάζω. Γιατί άμα το γράψω, κάπως κρυσταλλώνει και δεν μπορώ να το αλλάξω. Οπότε προσπαθώ απλώς προσπαθώ να έχω την ιδέα στο κεφάλι μου και πρέπει να την πω live, ή σε φίλο μου ή σε κόσμο… και αφού το κάνω μια δύο φορές, τότε έχει αρχίσει να παίρνει το σχήμα του και τότε το γράφω.

Είναι αυστηρό; Δηλαδή όπως έχει γραφτεί ή το αλλάζεις στην σκηνή, π.χ. βλέπεις το κοινό και λες δεν θα κάνω αυτό, θα κάνω εκείνο;

Ναι, βέβαια. Μια παράσταση μιάμισης ώρας συνήθως έχει την ροή της και δεν αλλάζεις πολλά. Αυτό που γίνεται είναι ότι εκείνη την ώρα στο έρχεται μια ιδέα και λες, κάτσε να την πω, να δω πώς θα πάει και πολλές φορές πιάνει. Ας πούμε, όταν άρχισα να κάνω το «Φέτα με τη Βασίλισσα» στα ελληνικά στο Θέατρο 104, μια δύο φορές είπα πράγματα που πήγαν πάααρα πολύ καλά και αμέσως εντάχτηκαν στην παράσταση και έγιναν μέρος της. Ας πούμε ένα κομμάτι που έκανα στο Λαζόπουλο, για το σουβλάκι με πίτα, που παίρνω τον αδελφό μου στην Ελλάδα…

Ναι, το είδα…

Ε, αυτό μου βγήκε αυθόρμητα, έτσι όπως το ακούς, ένα βράδι στη σκηνή! Που είναι από τα σπάνια, είναι «Ααααα» (τραγουδάει σε στιλ φωνές αγγέλων), ήρθε κι έκατσε ρε παιδάκι μου! (γέλια). Για μένα η παράσταση είναι πολύ πιο σημαντική από το γράψιμο, άλλοι κωμικοί το δουλεύουν πολύ περισσότερο πριν το παίξουν…

Σε ποια κατηγορία τοποθετείς τον εαυτό σου σαν κωμικό; Κάποιοι κάνουν σαρκαστικό, κάποιοι περσόνες…

Εγώ κάνω, προσωπικό-βιωματικό να το πούμε; Κάπως έτσι… δηλαδή είναι οι δικές μου απόψεις για το πώς είναι να είσαι ελληνίδα στου εξωτερικό. Το επόμενο μου θα είναι οι δικές μου απόψεις περί του σεξ.

Πόσο… R-rated θα είναι αυτό;

Δεν θα είναι – όπως λέω και στους γονείς μου – χυδαίο, αλλά θα είναι σίγουρα… επεξηγηματικό! Δεν θα έχει…

…κακές λέξεις;

Ω, μπορεί, αλλά δεν θα είναι με υβριστικό χαρακτήρα. Επίσης, το να χρησιμοποιείς τις επιστημονικές λέξεις βοηθάει πάρα πολύ στο να γίνει αστείο το κομμάτι, το να λες πέος και αιδοίο αντί για π… Στο εξωτερικό τις λέξεις penis και vagina τις χρησιμοποιούν πάρα πολύ, στα ελληνικά όχι, για αυτό και είναι αστείες.

Παρακολουθείς άλλους κωμικούς;

Ναι, αλλά τους φίλους μου, αυτούς με τους οποίους συνεργάζομαι…

Γελάς όταν παρακολουθείς κωμωδία άλλων;

Ναι. Βέβαια λιγότερο απ’ ό,τι παλιά, τώρα εκ των έσω, το βλέπω και λέω α, αυτό είναι αστείο…

Μα το κάνω εγώ, που δεν είμαι και του επαγγέλματος, επειδή έχω δει πάρα πολλά…

Ναι, αλλά υπάρχουν και στιγμές που πραγματικά ξεκαρδίζεσαι. Όταν πρωτοάκουσα το «λεωφορείο 140» του Βύρωνα, όταν άκουσα τον Χριστοφορίδη με τις Θερμοπύλες που ήταν Αύγουστος, και κάνει τον Λεωνίδα στο κινητό «πού είστε ρε μαλάκες και έχει κατέβει όλη η Περσία;»… έφυγα! Ο Φισφής, ο Χατζηπαύλου, αυτοί με κάνουν και γελάω πάρα πολύ. Η Χρύσα έχει βγάλει μερικά πολύ καλά κείμενα…

Τι βρίσκουν αστείο οι Έλληνες και τι βρίσκουν αστείο οι Άγγλοι;

Στους Έλληνες αρέσει να τους λες για τον εαυτό τους, για το πώς είναι οι Έλληνες – αν και δεν αυτοσαρκαζόμαστε πολύ εύκολα – αλλά γελούν περισσότερο όταν περιγράφεις κάτι που το ξέρουν καλά. Οι Άγγλοι έχουν πολύ ιδιαίτερο χιούμορ και νομίζω πλέον έχουν ακούσει τα πάντα! Γελάνε πάρα πολύ όταν φέρεις σε αντιπαράθεση τους έλληνες με τους άγγλους και με τα λογοπαίγνια, τους αρέσουν πααααρα πολύ τα λογοπαίγνια! Τα puns τα λεγόμενα…

Αμερική;

Εχω πάει μια φορά στο Λος Αντζελες για παραστάσεις. Αγγλία και Αμερική είναι υπερκορεσμένος ο χώρος! Και επειδή από εκεί ξεκίνησε, η βιομηχανία της κωμωδίας, ένα παρακλάδι της showbiz που είναι τεράστιο και με κανόνες, για να ξεχωρίσεις πρέπει πια να βγεις από τα πεπατημένα, θέλει πάρα πολύ δουλειά, αλλά εκεί είναι στρωμένη η δουλειά. Υπάρχουν μέρη που είναι φτιαγμένα για κωμωδία, τέλος! Εδώ κάνουμε βραδιές κωμωδίας όπου μπορούμε, σε καφετέριες, σε μπαρ, σε θέατρα. Για αυτό και ήθελα να φτιάξουμε ένα μέρος, που να ξέρεις ότι εκεί μπορείς να πάρεις μια ιδέα του τι είναι, και μετά, όποιος σου αρέσει πήγαινε να δεις το σόλο του….

Είδα ένα ριάλιτι αμερικάνικο, το Last Comic Standing… ήταν καταπληκτικό, έτσι; Ριάλιτι, αλλά O.D. κωμωδίας, ξέρεις δύο τρία λεπτά ο καθένας…

Ναι, το θέμα εκεί είναι ότι δεν ξέρεις τι έχουν κάνει στο μοντάζ. Στην Αμερική τα open mic είναι τρίλεπτα, στην Αγγλία έχεις πεντάλεπτο, καμιά φορά 7 λεπτά. Το θέμα είναι ότι πρέπει μέσα σε δύο λεπτά να έχεις κάνει τον άλλο να γελάσει τουλάχιστον τέσσερεις φορές. Δηλαδή «Γειά σας είμαι η» … γέλιο. Μπλα μπλά μπλα, γέλιο, μπλα μπλα, γέλιο και μετά αναπτύσσεις κάτι, πέφτει το γέλιο και έφυγες. Αλλά δεν μπορείς να φτάσεις σε αυτό το επίπεδο αν δεν το έχεις κάνει…

…επαγγελματικά…

…μερικά χρόνια. Τι επαγγελματικά; Στην Αγγλία για να αρχίσεις να βγάζεις λεφτά από το stand up πρέπει να το έχεις κάνει 5-6 χρόνια, εκεί είναι ο μέσος όρος… πριν από αυτό, και όταν σε καλούν εκείνοι, δεν πληρώνεσαι, γιατί είσαι ο καινούριος. Θα αρχίσουν να σε πληρώνουν… 10 ευρώ και μετά 20 ευρώ…ε, δεν βοηθάει.

Είναι πολύ μεγάλη η επένδυση του κωμικού στο μέλλον, δηλαδή.

Ναι, και το κάνεις μετά από τη δουλειά σου. Εγώ σταμάτησα να δουλεύω σε άλλες δουλειές το 2012, γιατί δεν προλάβαινα πια. Και βέβαια, το ‘12 προς το ‘13 ήταν η πιο φτωχή χρονιά της ζωής μου! Γιατί δεν είχα το χρόνο να κάνω άλλη δουλειά, αλλά δεν έβγαζα αρκετά από την κωμωδία…

Καλά, εντάξει, welcome to the club! Ολη η Ελλάδα δεν είχε μία το ’12 – και ακόμα!

Ναι, βέβαια, αλλά εγώ πήρα την απόφαση ότι θα πεινάσω. Είμαι σε μια χώρα που δεν έχει κρίση, δεν έχω χάσει τη δουλειά μου και έβαλα τον εαυτό μου να μην έχω να περάσω! Εκεί καταπολέμησα αυτό το να περνάς από το ZARA και να λες να μπω να δω τι έχει… Κι έμαθα τον εαυτό μου να μην μπαίνω σε μαγαζιά! Και κουβαλούσα ταπεράκι με φαί από το σπίτι για να μην αγοράζω απέξω. Στο μεταξύ, πας σε παράσταση έξω απ’ το Λονδίνο, δύο τρεις ώρες με το αυτοκίνητο και το φαί στο κωλοταπεράκι έχει μουλιάσει κι έχει γίνει χάλια…! Τέλος πάντων, τέτοια!

Ξεκίνησες από ηθοποιός και από εκεί στράφηκες στο stand-up. Εχεις σκεφτεί να κάνεις το ανάποδο; Θα ξαναγυρίσεις κάποια στιγμή στην υποκριτική;

Βέβαια, αν υπάρξει κάποια καλή σειρά, κάποια πρόταση… κι εγώ το σταντ-απ το λαμβάνω ως ηθοποιία… αν και όντως πολύ ξεχωριστό είδος. Αλλά ναι, είμαι ανοιχτή σε όλα.

Θα σου πώ ονόματα κωμικών και μου λες γνώμες: Πάμε; Χάρυ Κλύν!

Τεράστιο όνομα στην ελληνική κωμωδία και ο μοναδικός μέχρι στιγμής που έκανε σταντ-απ καθαρό! Και είναι περίεργο που δεν ακολούθησε κανείς μετά. Γιατί ο Λαζόπουλος…

Αυτό ήταν το επόμενο όνομα.

Ναι, ο Λαζόπουλος έκανε πιο πολύ σκετσάκια.. ενώ πιστεύω ότι θα μπορούσε άνετα να κάνει stand up.

Νομίζω ότι ένα κομμάτι που κάνει τώρα είναι στη φόρμα του σταντ απ, πολιτικού σταντ απ…

Είναι, εγώ του είπα να έρθει να δοκιμάσει κείμενα! Λες να έρθει; (χεράκια σε θέση προσευχής)

Μαλβίνα! Γιατί είχε την εκπομπή…

Η Μαλβίνα, όσο πάει ο καιρός γίνεται και καλύτερη. Είναι απίστευτο. Ηταν πολύ μπροστά για την εποχή της.

Δηλαδή αν αυτή η εκπομπή υπήρχε τώρα…

Κρίμα η γυναίκα. Πολύ καλή – και το γραπτό της πολύ καλό. Γιατί ξεκίνησε από το γραπτό λόγο.

Οι Α.Μ.Α.Ν.;

Στο εξωτερικό υπάρχουν τέτοιες εκπομπές πολλές, είναι σκετσάκια και χαβαλές και για τα ελληνικά δεδομένα ήταν πάρα πολύ δυνατοί, τώρα δεν νομίζω ότι είναι τόσο δυνατοί…

Το Όχι τα Νέα του ΑΝΤ1 το θυμάσαι; Όχι; Είσαι μικρή… με την Ελένη Ράντου που έλεγε τα ζώδια… «Καρκίνος. Φτού!» Ηταν καλό για την εποχή του!

Ναι, κάτι θυμάμαι, ήταν σαν το “Not the 9 o’clock news”. Γενικά, δεν μπορώ να καταλάβω τι έγινε. Αρχισε η ιδιωτική τηλεόραση και βγήκαν οι “Τρεις Χάριτες” και οι “Απαράδεκτοι” που, για μένα, ήταν κορυφή! Και αυτά ήταν τα πρώτα πράγματα που κάναμε. Πώς μετά κατρακυλήσαμε, δεν το καταλαβαίνω, γιατί αυτό σημαίνει ότι και το χιούμορ και τη διάθεση και τα ταλέντα έχουμε και ο κόσμος θέλει να τα δει. Ο κόσμος το θέλει το κάτι παραπάνω! Δεν ξέρω τι έγινε στην διαδρομή και χάσαμε την μπάλα…

Συνεχίζω, Ρένα Βλαχοπούλου;

Αγαπάω! Αγαπάω, η έμπνευσή μου. Νομίζω όλες αυτές, Βλαχοπούλου, Βασιλειάδου…

Ήταν η επόμενη!

…Νοταρά…

 Ήταν η επόμενη που θα ρώταγα!

Ναι αυτές και… νομίζω οι κωμικές ταινίες Βουγιουκλάκη – Καρέζη γέννησαν ατάκες που κολάνε – ας πούμε το «Γυρίισατε;» Ολόκληρες γενιές έχουν μεγαλώσει με αυτό το πράγμα!

Και oρίτζιναλ χιούμορ!

Πάρα πολύ, και τρελό αυτοσχεδιασμό!

Ξένοι τώρα: SNL (Saturday Night Live), εγώ πεθαίνω!

Ναι, εγώ νομίζω ότι έχει ξεπεραστεί το φορμά, δηλαδή δεν μπορώ να δω επεισόδιο ολόκληρο. Γράφονται τα κομμάτια τόσο γρήγορα και δεν πετυχαίνουν πάντα. Θα μπορούσε να είναι πιο δουλεμένα; Δεν ξέρω…

Η Τίνα Φέι που είναι η φίλη μας από το SNL; (ελληνικής καταγωγής κωμικός)

Καλά, θεά! Tina Fey και Amy Poehler, είναι θεές. Τελεία!

Εμένα μου αρέσει και η Kristen Wiig…

Καλά, αυτή είναι απίστευτη και κρατάει πολύ χαμηλό προφίλ, παρότι μπορεί να παίξει οτιδήποτε.

Σάρα Σίλβερμαν;

Όταν ξεκίνησε ήταν πάρα πολύ καλή, δεν ξέρω… δεν είναι τόσο δυνατή νομίζω τώρα…

Εμένα μου την σπάει η περσόνα που παίζει – γενικά όσοι έχουν περσόνα αντιπαθητική…

Δεν ξέρω πόσο περσόνα είναι. Νομίζω ότι είπε ότι κάνει περσόνα όταν είδε τις αντιδράσεις του κόσμου. Ηρθε στην Αγγλία πριν από τρία χρόνια και… πατωσε. Και δεν με πιάνουν οι Αγγλοι και τέτοια, που να πει Αμερικανός δεν με πιάνουν οι Αγγλοι είναι… άστο!

Τζόαν Ρίβερς, τώρα.

Εντάξει, θρύλος! Χωρίς αυτήν δεν θα υπήρχε καμία γυναίκα κωμικός. Στάντ απ έκανε αυτή πρώτη, βγήκε την εποχή του Μπιλ Κόσμπι και του Ρίτσαρντ Πράιορ και δεν την έβγαζαν γιατί ήταν γυναίκα δεν την καλούσαν στην τηλεόραση… έχει σπάσει ένα ένα όλα τα εμπόδια που υπήρχαν για γυναίκα πρώτη αυτή. Και από πίσω ερχόμαστε όλες εμείς… τραγουδώντας ανέμελα! Τα πράγματα είναι πιο εύκολα για μένα τώρα επειδή υπήρχε αυτή στο σταντ απ.

Τζον Στιούαρτ, που αγαπώ;

Εντάξει, δεν είναι σταντ-απ, αλλά εκπληκτικός, και ο άγγλος που κάνει τώρα καινούρια εκπομπή, ο Τζον Ολιβερ… εγώ πιστεύω ότι μια τέτοια εκπομπή στην Ελλάδα θα πέταγε! Αλλά δεν θα δώσουν λεφτά τα κανάλια, θα γκρινιάζουν οι πολιτικοί…

Αυτό είναι το βασικό!

Μα, τι να κάνουμε τώρα; «Ξεπεράστε το! Είστε όλοι μάπες!» Τι, να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας;

Ξένοι κωμικοί που σου αρέσουν;

Εddie Izzard, μεγάλη έμπνευση για μένα, μετά είναι ο Louis C.K. και η Γουάντα Σάικς, αγαπημένη μου! Από Αγγλίδες, η Σάρα Μίλιγκαν είναι πολύ αστεία… Και το Μάπετ Σόου ήταν τεράστια επιρροή για μένα… εγώ ήθελα να γίνω Μις Πίγκυ όταν μεγαλώσω! Δεν έχω φτάσει ακόμα σε αυτό το σημείο, αλλά μία μέρα…!

Θέλει να είσαι παραπάνω ντίβα για να το κάνεις αυτό, δεν νομίζω ότι το έχεις!

(γέλια) Το στάντ απ, ξέρεις, δεν σε αφήνει να καβαλήσεις καλάμι. Οσο καλή και να σαι. Πρώτα απ’ όλα το χιούμορ είναι φοβερά υποκειμενικό, δεν θα αρέσεις ποτέ σε όλους. Αυτό στην Ελλάδα το παίρνουν φοβερά προσωπικά «Α, αυτή δεν μ’ αρέσει!» Εντάξει, μανίτσα, δεν υπάρχει λόγος να συγχίζεσαι! Δεν χρειάζεται να έρθεις να το δεις, δεν σε υποχρεώνει κανείς. «ΑΑΑΑ, πάλι την ταβέρνα;»

Ε, ναι, το κάνω παντού και το έχω κάψει το κομμάτι, γιατί δεν θέλω να «κάψω» τα κείμενά μου. Δηλάδη ο κόσμος που θα έρθει στην παράσταση να έχει δει μόνο ένα πεντάλεπτο, να μην έχει δει πολλά κομμάτια εδώ κι εκεί και να φύγει και να πει… ξέρεις. Και μετά είναι ένα πολύ προσβάσιμο κομμάτι για να καταλάβει κανείς τι είναι το standupcomedy. Είναι πολύ εύκολο νομίζω και αντικατοπτρίζει τέλεια την κατάστασή μας και το πώς είμαστε σαν λαός και το πώς τρώμε…